डिजिटल इंडिया चा विजय असो

सालाबाद प्रमाणे आमच्या इमारतीच्या आवारातील झाडांच्या फांद्या छाटण्याची निकड निर्माण झाली. आता सरकारी ऑफिस चे उंबरे झिजवणे आले. पण माझ्या सारखी आळशी स्त्री असे काही करेलच का? मग काय मी सरळ मोबाईल चा आसरा घ्यायचे ठरवले. माननीय मोदींनी आपल्यासाठी  डिजिटल च्या खिडक्या उघडल्या आहेतच मग त्यातून जरा डोकावून बघायला काय हरकत आहे. मी आपले पुणे कनेक्ट चे एप उघडले आणि लिहून टाकली तक्रार. “आमच्या इमारतीतील आम्हीच लावलेली झाडे आता हाताबाहेर चालली आहेत. त्यांना आवारा.”  आणि दिला एक फोटो चिकटवून. 

साधारण एक आठवडा असाच गेला आणि संध्याकाळी माझा फोनू मंजुळ पणे किणकिणला. “म्याडम उद्यान विभागातून बोलतोय. तुमची तक्रार होती ना?”. मी, “होय. झाडाच्या फांद्या छाटायच्या आहेत.” उद्यान राव, “अहो पण ही ऑन लाईन तक्रार आहे. ती नाही चालायची. अगदी अर्जंट तक्रारच फक्त ऑनलाईन घेतली जाते.” यावर मी वैतागून, “असे का? तुम्ही अर्जंट तक्रारीचे निवारण एक आठवड्याने करता का? असे कसे? आता उद्यान राव पेटले आणि वाद घालू लागले. मग मी लगेच माझे ब्रम्हास्त्र काढले. “हे बघा तुम्ही जर माझी तक्रार घेतली नाही तरी मी PMO ऑफिस ला कळवीन की DIGITAL INDIA चा अजिबात उपयोग होत नाही. उद्यान  राव वरमलेसे वाटले. त्यांनी तुमचे काम करतो असे अश्यासन देऊन फोनु ठेऊन दिला.

अजून तीन चार दिवस गेले. परत दुसर्या उद्यान रावांचा फोन. ते म्हणे मला फांद्या तोडण्याची परवानगी देण्यास आतुर होते. पण माझा डिजिटल अर्ज त्यांना मान्य नव्हता. मग परत वादावादी आणि मग ब्रम्हास्त्र. हे उद्यान राव सुधा धारातीर्थी पडले आणि म्हणाले देतो परवानगी. 

असेच साधारण एक डझन उद्यानराव  मला फोन वरून कागदी अर्ज पाठवा असे सांगण्यासाठी रणांगणात उतरवण्यात आले परंतु मी बधले तर काय पाहिजे? 

शेवटचे उद्यान राव मात्र काल म्हणजे सोमवार दिनांक १० डिसेंबर २०१९ रोजी घरपोच परवानगी घेऊन आले. आणि हो. डिजिटल नाही बरे का. अगदी कागदावर. लेखी. 

तर मित्रहो. डिजिटल इंडियाचा पूर्ण वापर करा. थोडा वेळ लागेल आपल्या नगर पालिकेच्या कर्मचार्यांना पण घेतील ते सवय करून डिजिटल तक्रारींची. उगाच सरकारी ऑफिसात जाऊन त्यांचा आणि तुमचा वेळ वाया घालवू नका.

आजच तुमचा फोनु उघडा. त्यात गुगल प्ले स्टोर वर जा आणि PUNE CONNECT नावाचे एप डाउनलोड करा. त्यावर नोंदणी करा आणि मग करा सुरुवात तक्रारखोरी करायला. तुमची गल्ली झाडली गेली नसेल. रस्त्यावर कचरा साठला असेल, रस्त्यावरचे दिवे लागत नसतील, पाणी आले नाही, रस्ते खराब असतील, अशी कोणतीही तक्रार असेल तर बेधडक लिहा. आणि पुण्याचे काम करा. येथे तक्रार दिल्यावर त्याचे निवारण झाले की नाही त्याची नोंद होते. आणि कार्माचा-यांवर काम करण्याची आणि ते न केल्यास का केले नाही याचे उत्तर देण्याची जबाबदारी असते. तर लोकहो, उचला फोन आणि डिजिटल व्हा. 

https://pmc.gov.in/en/pune-connect

PMC MOBILE APP FEATURE

• PMC CARE: Log and Track Grievance on the go.
• Property Tax: Add Property, Check No Dues, and Pay Tax features are provided in the application.
• Water Tax: Add Consumer Number, Get Bills, Check No Dues features are available in application.
• Emergency Services: Key Emergency numbers are available in the app.
• Perception Survey: Citizen Survey available in app. Citizen can provide feedback of any PMC services availed in past.
• Directory: PMC Office directory is available in the app.
• Who’s Who: PMC Who's Who is available in the app.

The application has features to enable citizens to pay property, water tax.

ईश्वर एक संकल्पना

अगदी लहान असताना जर काही चुकले ( म्हणजे तसे आईला वाटायचे मला माझे कधी काही चुकते असे वाटत नसे) की ती देवघरात नेऊन म्हणायची की म्हण “देवा माझं चुकलं”. हीच माझी ईश्वराची पहिली ओळख. तेव्हा हे सारे देव म्हणजे ईश्वर आई पेक्षा कोणी तरी मोठे आहेत असेच वाटायचे. त्या पलीकडे जाऊन ईश्वराचा विचार करावासा वाटलाच नाही.

आमच्या वाडीतल्या घरी अनेक प्रकारचे पाहुणे यायचे. एकदा एक गौर नावाचे कोणीतरी आमच्या कडे आले होते. त्यांची साधारण ७-८ वर्षांची मुलगी माझ्याच वयाची असल्याने दिवसभर माझ्याशी खेळण्यात रंगून गेली होती. आम्ही मागच्या अंगणात तुळशीवृंदावनापाशी काही तरी खेळत होतो. माझे मोडकेतोडके हिंदी ती कसे बसे समजून घेत होती. ती मला म्हणाली की आपण आता मंदीर मंदिर खेळू. मला घर घर, डॉक्टर डॉक्टर एव्हढे माहित होते पण हे काय नवीन प्रकरण आहे असे म्हणून मी तिला म्हटले चालेल पण कसे खेळायचे? ती म्हणाली की हे तुळशी वृंदावन म्हणजे आपले मंदिर. या मंदिरात जाऊन आपण नमस्कार करायचा. मी म्हटले इतकेच ना? चल तर मग. आम्ही दोघी देवळात उभे राहावे तशा हात जोडून उभ्या राहिलो. आणि तिचे लुटू पुटू ची पुजेची थाळी वगैरे सर्व काही सोपस्कार करून झाले. आणि मग खोटा खोटा प्रसाद खाऊन झाल्यावर तिने मला विचारले की तू देवा कडे काय मागितलेस? मी म्हटले,  “तेच नेहमीचे, देवा मला चांगली बुद्धी दे”. मी तिला म्हटले तू काय मागितलेस? ती शांतपणे अगदी आज्जी च्या अविर्भावात म्हणाली, अग माझी आजी म्हणते, ईश्वराकडे काही मागायचे नसते. तो देतो आपल्याला हवे ते. त्या क्षणी मला अगदी ब्रम्हज्ञान झाले असे वाटले. आणि तेव्हा पासून मी कधीही ईश्वरासमोर हात जोडून उभी राहिले तरी मला त्या मुलीची आठवण येते. ही मला परत कधीही न भेटलेली ईश्वराच्या शोधाच्या वाटेवर भेटलेली एक दिवली.  

जरा मोठे झाल्यावर आपण अभ्यास केला असेल तेव्हढेच मार्क परीक्षेत मिळतात निकालाच्या आदल्या दिवशी  “देवा मला पास कर” असे म्हणून काहीही होत नाही इतपतच अक्कल आली. परंतु खरी संकल्पना दृढ झाली ती पंख फुटून मोकळ्या आकाशात झेप घेतली तेव्हा.

एम. बी. ए. झाल्यावर मोठ्या उत्साहाने मी मुंबई मध्ये नोकरी निमित्त एकटी राहू लागले. संध्याकाळी आठ च्या सुमारास गोरेगाव स्थानकावर मी रिक्षा केली इतक्यात एक मनुष्य पटकन रिक्षात चढला आणि शेजारी बसून माझ्याशी लगट करू लागला. रिक्षा चालकाला वाटले की तो मनुष्य माझ्या बरोबर आहे आणि त्याने रिक्षा चालू करून मला विचारले की कुठे जायचे आहे.  मला एकंदर प्रसंगाची कल्पना आली होती. मुंबईत नवीन असल्यामुळे आणि अतिशय संरक्षित वातावरणात वाढलेली असल्यामुळे खरतर बावळटच होते मी. पण कसे कोण जाणे माझ्या तोंडातून शब्द बाहेर पडले, गोरेगाव पोलीस स्टेशन मध्ये घ्या. हे ऐकता क्षणीच माझ्या शेजारी बसलेला तो गुंड चालत्या रिक्षातून उडी टाकून पसार झाला. आणि मला ईश्वराची पहिली प्रचीती आली.

या नंतर हा ईश्वर मला परत परत भेटत राहिला. अनेक रुपात अनेक प्रसंगात अनेक सुख दुखाच्या क्षणी. अनेक ठिकाणी आणि विविध वेळी त्याचे अस्तित्व जाणवत राहिले. 

पूर्वी माझे वडील एक वाक्य अनेकदा म्हणायचे, “मृत्यू देतो तो ईश्वर”. हे अगदी शब्द शहा खर असलं तरी मी पुढे जाऊन म्हणेन “मृत्युलोकात जगायला शिकवतो  तो ईश्वर”. कधी माता पित्यांच्या रूपाने, कधी शिक्षकाच्या, कधी मित्रांच्या, कधी नातेवाईक तर कधी सहकाऱ्यांच्या. त्याचा परीस स्पर्श आपल्या सगळ्यांनाच होतो. फक्त गरज असते त्या स्पर्शाची जाणीव होण्याची. आपल्या जाणीवा जश्या जास्त जास्त परिपक्व होतात तसतसं त्याच अस्तित्व स्पष्ट होत जातं.  इतकंच.  

Panoramic Parashar

First Sight of Parashar lake

It is past midnight. I suddenly wakeup by the hissing sound. Raindrops are falling on my tent and the entire tent is shaking due to heavy wind. It is a stormy night indeed. I try to gather some sleep with eyes closed and ears open.

It is difficult to sleep inside when wind is playing with the tents. As I hear people outside, I gather courage and come out of my tent. As the wind is blowing wildly, I somehow reach the kitchen tent and fetch some hot water. Within a few minutes, Sun God makes an entry. We try to catch some sunshine. We jokingly tell Shardul to hold on to something so that the wind won’t blow him away.

Meanwhile my tent has collapsed. Tanaya

The Temple

has come out in time. We are clueless as to how we are going to gather our things. Dineshji tries to fix it but wind does his job playfully and effortlessly. I burrow inside the tent like a mouse, put everything in my sack and come out. Everyone hurries up to leave the campsite.

As we start our descend, the wind calms down. It was probably sending out signals not to hang on to the accomplished and look forward. We now simply want to walk on the snow. These are last few moments we are spending in the company of snow. I suddenly notice something lying far away. Tanaya runs and brings it. It is a skull of a horse. She convinces Chandan to take it along. We deliberate as to how it will fit into our bags. Finally with lot of thought we decide to send a parcel from Manali to avoid any security issues at the airport.

The descend is absolutely pleasure sum. We chat, crack jokes and reiterate how enjoyable the trek was. As we reach Gulaba Check Post we get into the vehicles and reach Manali in an hour. The hustle and bustle of Mall road is no more enchanting. We dislike it so much that we are eager to reach our next destination.

Temple along side Lake

Next morning, as we wait for the vehicle, we eat our breakfast of paratha. We are now used to eating anything that is hot. The vehicles arrive and we head to Parashar Lake, our next destination. This is the place I had wanted to visit since two years. Parashar lake is about 5 hours drive from Manali. Closest place near Parashar is Mandi. This beautiful lake is situated 2730 meters above sea level. This mesmerizing place has a holy touch of Parashar Rushi who stayed here and  meditated.

I strongly believe that the Ashrams of these ancient Sages were the universities in themselves, they practiced and perfected various fields of knowledge, did research for the betterment of mankind and experimented on new techniques.

The vehicle is taking twisted turns as we cut our way through the valley. I realize  Rajkumarji

Himachali Woman

is an expert driver. He owns Apple Garden in Manali and has accompanied us to oblige his friend Mitraji. We exchange pleasantries and within moments are engaged in deep conversation. Rajkumarji tells me about the life of Himachali people. It is interesting to know about their culture. As we pass the deadly turns effortlessly, Rajkumarji tells me that he has seen the trees grow in front of him. He feels that mountains have grown greener in the recent past. There is more restriction on cutting trees now.  Hence the greenery is increasing. As we reach mid way through the Camper comes to a halt. There is a café on the road side. This small café is run by Pyarelal. Mitraji requests him to make tea for us. He says he will make it in cow milk and also shows us the milk. We are amazed at his simplicity.

Our bigger vehicle has gone ahead of us. We want to catch up with them now. Rajkumarji

Pranav and Kalyani 

swiftly finds his way through the thick forest. And here we are at Parashar Lake.

As soon as we climb a small hill we see the expanse of Parashar lake in front of us. We run towards the temple at the foot of the hill which is adjacent to the lake. We are now joined by the remaining group members. Kalyani quickly guides us to the temple.  This ancient Pagoda style temple was renovated by King Baansen in the 13^th Centruy. This huge temple is constructed from stones and wood.

As we take a look at the idol of Parashar Rushi, the priest updates us on the peculiarity of Parashar Lake. This beautiful lake has a floating island in it. The island is about 29% of the size of entire lake. This is

Parashar Rushi

the same proportion in which earth is divided between land and water. This green piece of land in the lake keeps moving all the time. It floats on the water and keeps shifting its position without any fixed routine. The depth of this lake is also unknown. The lake is surrounded by hillocks. We decided to take a walk around the lake. As we walk bare foot, the land around it feels soft and has slight bounce.

We are totally mesmerized and do not want to leave. There  is something mysterious in the environment. The entire area is guarded by hills. The water is stagnant. The island is peacefully floating in the water.

I am sure Parashar Rushi would have known the proportion of water and land on the earth.

My mind ripples  with emotions. Emotions of Pride, curiosity, interest and much more. But the Parashar is stagnant and silent, scenic and soundless, and above all   panoramic and peaceful.